Ung thư da – Những điều cần biết về
bệnh ung thư da
Ung thư da
Ung
thư da là một trong những ung thư thường gặp, dễ chẩn đoán, điều trị đạt kết
quả tốt nếu như được phát hiện sớm.
Ung
thư da là một trong những ung thư thường gặp, dễ chẩn đoán, điều trị đạt kết
quả tốt nếu như được phát hiện sớm.
1.
Chức năng của da
Da
bao phủ mặt ngoài của cơ thể, bảo vệ các thành phần bên trong chống lại các tác
nhân có hại từ bên ngoài thâm nhập vào, ví dụ : ánh sách mặt trời. Các tế bào
trên mặt da (tế bào sừng) luôn luôn bị cọ sát và được thay thế bằng các tế bào
mới.
Các
tế bào melanocytes sinh ra sắc tố tối màu (melanin), nhiệm vụ của sắc tố này là
bảo vệ da khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Ở
người da trắng các tế bào melanocytes không sản xuất được nhiều sắc tố melanin
như người da màu.
2.
Bệnh sinh
Hầu
hết ung thư da phát sinh do bị ảnh hưởng kéo dài tác dụng tia cực tím của ánh
nắng mặt trời. Các tia cực tím xuyên qua da và làm tổn thương các tế bào sống,
lúc đầu làm cho da rám nắng, nếu như tiếp tục bị phơi dưới ánh nắng mặt trời
quá mức, tia cực tím sẽ gây nguy hiểm cho da và làm cho bạn già trước tuổi.
Một
số ung thư da được phát hiện từ các nguyên nhân khác như : tia bức xạ ion hóa,
các sản phẩm của nhựa than đá, thạch tín ...
3.
Bệnh học
Ung
thư biểu mô tế bào đáy : hay gặp ở những vùng da hở, tiếp xúc với ánh sáng mặt
trời. Là loại ung thư dễ chữa nhất tỉ lệ khỏi bệnh gần 100%.
Ung
thư biểu mô gai sừng hóa : hay phát triển từ sẹo bỏng, hoặc vết loét lâu ngày,
là loại hay di căn hạch, có thể gây tỉ lệ tử vong cao, nếu không được phát
hiện, chẩn đoán sớm và điều trị hợp lý.
Ung
thư hắc tố : là loại thứ 3 của ung thư da, thường khởi đầu từ một nốt ruồi
lành, tàn nhang hoặc một đám sắc tố bẩm sinh (bớt) nhưng cũng có thể phát triển
ở chỗ da bình thường ... đây là loại ung thư của da, hay di căn tới các bộ phận
khác của cơ thể.
Các
loại ung thư xuất phát từ các tuyế dưới da như ung thư biểu mô tuyến mồ hôi hay
tuyến bã.
4.
Yếu tố nguy cơ của ung thư da
Tất
cả những người mà da của họ không thường xuyên được bảo vệ khi tiếp xúc với ánh
nắng mặt trời.
Những
người da trắng dễ có nguy cơ bị ung thư da hơn những người da mầu.
Những
người làm việc ngoài trời như nông dân, thủy thủ, người làm đường
Những
người bị bệnh khô da nhiễm sắc, thiếu khả năng phòng ngừa tác hại của tia tử
ngoại, có tính chất di truyền có nguy cơ cao hoặc những người bị bạch biến do
rối loạn chức năng sinh sản hắc tố.
Những
người có vết sẹo bỏng cũ lâu ngày do xăng, vôi hoặc các sẹo do vật gây cháy
khác. Những người có vết loét hoặc ổ viêm nhiễm lâu ngày.
5.
Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư
da
Vết
loét dai dẳng thỉnh thoảng lại chảy máu hoặc có thể khỏi trong từng thời kì.
Những
thay đổi tại một vùng da bị sừng hóa do ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời như
chảy máu, loét, cục nhỏ ...
Loét
hay nổi cục tại vùng da đã được tia xạ từ trước hoặc tại một vết sẹo hay một
đường dò.
Một
vết đốm đỏ nhạt mạn tính với sự xước trợt nhẹ.
Với
ung thư hắc tố các dấu hiệu cần được chú ý:
Thay
đổi về màu sắc : hầu hết các ung thư hắc tố có màu sắc không đồng đều với những
sắc thái khác nhau của màu nâu, đen, đỏ, trắng, xanh. Những nốt ruồi đang
chuyển màu là những tổn thương đặc biệt nghi ngờ.
Ở
người trưởng thành : một nốt ruồi phát triển to nhanh. Trong vài ngày hoặc vài
tuần.
Thay
đổi về bề mặt của nốt ruồi : từ nhẵn trở nên gồ ghề, có vẩy, hoặc loét.
Thay
đổi về ranh giới : Nốt ruồi lành có ranh giới rõ, thấy nghi ngờ khi xung quanh
có hình răng cưa, vết khía hoặc phát triển không đều về một phía.
Các
nốt ruồi có cảm giác ngứa : ngứa, chảy máu, hoặc chảy nước vàng.
Thay
đổi về độ dày của tổn thương, không đồng đều ở mọi điểm, đặc biệt quan trọng là
sự thay đổi về độ dày không đối xứng.
6.
Chẩn đoán ung thư da
Nếu
có dấu hiệu nghi ngờ ung thư da xin mời bạn tới các cơ sở y tế để khám bệnh.
Thầy thuốc sẽ khám kĩ càng tổn thương của bạn dưới ánh sáng tốt, có kính lúp
càng tốt hơn. Nếu có nghi ngờ tùy từng trường hợp sẽ giải quyết cho phù hợp
theo chẩn đoán.
7.
Điều trị ung thư da
Phẫu
thuật cắt bỏ rộng tổn thương là phương châm quan trọng nhất, phụ thuộc vào kích
thước của tổn thương và vị trí của nó trên cơ thể.
Với
các thương tổn nghi ngờ nhỏ tốt nhất nên cắt bỏ rộng để điều trị và chẩn đoán
xác định.
Các
thương tổn rộng tùy theo từng hoàn cảnh cụ thể có biện pháp điều trị phù hợp.
Với
các thương tổn của ung thư hắc tố hoặc nghi ngờ là hắc tố nên được giải quyết ở
cơ sở chuyên khoa để điều trị triệt để. Không được tẩy bỏ nốt ruồi bằng các
phương pháp không chính thống như : bằng hóa chất, hoặc đốt bằng các vật nóng
như thuốc lá hoặc thanh sắt nung nóng ... điều đó sẽ gây nguy hiểm đến tính
mạng của bạn.
8.
Phòng bệnh ung thư da
Bạn
bảo vệ da của mình như thế nào?
Mặc
áo nhiều màu hoặc màu tối bằng các chất liệu tự nhiên, sẽ bảo vệ da bạn được
tốt hơn là áo màu sáng bằng chất liệu nhân tạo.
Khi
làm việc ngoài trời cần sử dụng nón, mũ hoặc màn che nắng, cần sử dụng mũ nón
rộng vành để che được cả đầu, mặt, cổ ... hoặc tận dụng bóng râm của cây cối
...
Khi
làm việc có tiếp xúc với hóa chất, phóng xạ cần phải có biện pháp bảo vệ, như
đi găng, đi ủng, quần áo bảo hộ, kính, mặt nạ ...
Hạn
chế làm việc ngoài trời nắng từ 10 giờ sáng tới 2 giờ chiều.
Thường
xuyên vệ sinh da sạch sẽ, tránh và điều trị kịp thời các triệu chứng viêm nhiễm
trên da.
Với
con cái bạn bảo vệ da của chúng như thế nào?
Bạn
có biết không? Da của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời
so với người lớn, da thường trở nên rám nắng sau vài phút tiếp xúc.
Khi
da trẻ trở nên rám nắng thì khó đề phòng phát triển của ung thư da khi thành
người lớn. Trong thực tế một đứa trẻ bị phơi nắng quá nhiều khi trưởng thành dễ
bị ung thư da.
Vào
buổi trưa (10 giờ sáng-14 giờ chiều) cố gắng giữ cho trẻ không tiếp xúc trực
tiếp với ánh nắng mặt trời, nên chọn chỗ cho trẻ ở dưới bóng cây, nếu phải ra
ngoài phải dùng các biện pháp bảo vệ như : ô, mũ, nón ...
Khi
trẻ lớn, nên cho trẻ tiếp xúc với "ánh nắng an toàn" để trở thành một
thói quen hàng ngày của chúng sau này.
Hãy
tập cho chúng cách bảo vệ da như bạn đã làm theo chỉ dẫn.
Cần nhắc lại với các
bạn rằng:
Bất
kì một tổn thương nghi ngờ ở da bạn hoặc của người thân nên tới vàkhuyên người
thân tới các cơ sở y tế để khám.
Mọi
phát hiện và chẩn đoán sớm đều tốt cho bạn trong việc điều trị triệt để. Ung
thư da có thể phòng ngừa được và dễ phát hiện sớm.
Đừng
phung phí cuộc sống vì căn bệnh có thể chữa khỏi này.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét